به نقل از «ایسنا»

از مبارزه با خشکسالی تا مبارزه با ترسالی...

تاریخ انتشار: ۲۶ تیر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۴۳۲۰۸۶

رئیس دانشکده برنامه‌ریزی و علوم محیطی دانشگاه تبریز متذکر شد: با این تفکر پیش می‌رویم که مشکل کم آبی در منطقه خشک و نیمه خشک ایران با چندین بار بارش برطرف می‌شود، در حالی که همه آب‌های سطحی به آب‌های زیرزمینی اضافه نمی‌شوند و آن درصد ناچیز هم گنجایش این حجم از مصارف کشاورزی را ندارد.

دکتر بهروز ساری صراف، عضو هیات علمی گروه آب و هواشناسی دانشگاه تبریز در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به توسعه اراضی کشاورزی گفت: توسعه اراضی کشاورزی که بعد از انقلاب نیز افزایش یافته، به مدد آب‌های زیرزمینی محقق شده است و باید این نکته را نیز مورد توجه قرار داد که آب‌های زیرزمینی نتیجه بارش‌های بعد از دوران چهارم زمین شناسی و نتیجه انباشت آب در هزاران سال بوده و با بارش‌های امروزی و در مدت زمان کوتاه آب زیر زمینی در آبخوان‌ها جمع نمی‌شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ساری صراف در بخش دیگری از سخنانش به پدیده (NAO ( North Atlantic oscillation نوسانات اقیانوس اطلس شمالی اظهار کرد: نوسانات اقیانوس اطلس شمالی دارای دو فاز مثبت و منفی است که بارش‌های مدیترانه و منطقه ما در فاز منفی نوسانات اقیانوس اطلس شمالی رخ می‌دهد و با توجه به قابل پیش بینی نبودن فاز منفی و مثبت نوسانات، زمان بارش نیز مشخص نیست.

وی با اشاره به بیانات دکتر بهلول علیجانی، پدر اقلیم شناسی سینوپتیک کشور گفت: "در چند سال اخیر جریان بادهای غربی به سمت کشور وارد نشده بود با تغییرات جوی اقیانوس اطلس، شاخه جنوبی بادها در دریای مدیترانه، تقویت و سبب ورود رطوبت و ناپایداری و بارش‌های شدید در بسیاری از نقاط کشور شد".

وی ادامه داد: طبق اظهار نظر این اقلیم شناس، برخی مناطق کشور نظیر دشت‌های گرگان مسطح بوده و در گذشته وجود پوشش گیاهی و جنگل‌ها سبب نگه داشت آب باران و جلوگیری از وقوع سیل در این نواحی می‌شد که امروزه جاده‌سازی، احداث بناها در حریم منابع طبیعی و آبی سبب برهنگی خاک و در نتیجه عدم توانایی زمین در نگهداری این آب شده است؛ به عنوان مثال در منطقه آق قلا برهنگی خاک، لایروبی نشدن پل‌ها و باریک بودن کانال رود این منطقه سبب شد سیلاب‌ها در کل منطقه پخش شود و در نهایت سیل رخ دهد.

ساری صراف با اشاره به ارتباط علم هیدرولوژی و آب و هواشناسی بیان کرد: هیدرولوژی به مطالعه چرخش و گردش آب در طبیعت اشاره دارد، از نظر آب و هواشناسی نیز مبدا آب، اتمسفر و اتمسفر نیز بخشی از هیدرولوژی و آورنده جریان اصلی گردش آب است.

وی خاطرنشان کرد: معیشت و زندگی انسان‌ها به آب ارتباط داشته و حفظ آب، خاک و طبیعت برای نسل بعد وظیفه ما بوده و آب‌ها با گردش بر روی آب و خاک و جنگل، مایه حیات را به صورت منابع زیر زمینی برای نسل‌های بعدی حفظ می‌کند.

وی تاکید کرد: بستر زندگی مردم به دلیل ساخت و سازهای بی رویه و عدم نظارت مسئولان در زمان وقوع سیل ناامن می‌شود؛ فقدان برنامه و عدم پشتیبانی لازم و تشویق مردم به افزایش جمعیت نیز از دلایل خسارات بیشتر مردم بوده و به عنوان مثال در حادثه سیل اخیر در شمال کشور، اسامی شهرهایی مانند شهر آق قلا، معمولان و نوشین را شنیدیم که در گذشته روستا بودند و بعدها به شهر تبدیل شدند.

وی خاطرنشان کرد: مسئولان ما با تشویق مردم به افزایش جمعیت، روستاها را به شهر تبدیل کردند، روستا صرفاً با افزایش جمعیت به شهر تبدیل نمی‌شوند و نیاز به یک سری مدیریت و مبلمان شهری است و امکانات، ابزارها و تجهیزات نیز باید متناسب با شهر باشند.

هم مردم و هم مسئولان در خسارت‌های ناشی از سیل مقصر هستند

وی افزود: با افزایش بی رویه جمعیت، توسعه کشاورزی برای رفع نیازهای غذایی، کسب درآمد و نیاز به تهیه مسکن، سبب دست درازی به طبیعت شده است و بستر رودخانه‌ها، ارزان‌ترین وآسان‌ترین راه هستند. به دلیل میل به تصاحب اراضی مرغوب کنار رودها، این اراضی که معمولاً محل عبور جریان آب هستند، بیش از سایر جاها تغییر کاربری داده شده‌اند که آسیب‌پذیرترین موجود در این دخل و تصرف‌ها هم خود انسان‌ها هستند.

وی متذکر شد: این ما هستیم که با تجاوز به حریم رود باعث طغیان آن شده‌ایم، در واقع رودخانه با طغیان کردن بستر خود را از ما می‌طلبند، با وجود اینکه همیشه از طبیعت طلبکار هستیم، طبیعت مقصر نبوده و ما یکی از بزرگ‌ترین بدهکاران به طبیعت و حیات وحش هستیم.

عضو هیأت علمی گروه آب و هواشناسی دانشگاه تبریز بیان کرد: انسان‌ها با تخریب اکوسیستم، حیوانات را مجبور به حمله به منازل مسکونی، شهرها و روستاها و رودخانه‌ها را مجبور به طغیان می‌کنند و با این ایدئولوژی که انسان "اشرف مخلوقات" است، طبیعت را برای زندگی کردن نسل‌های بعدی، تخریب کرده و منابع طبیعی را که سهم آیندگان نیز هست در قمار توسعه می‌بازیم.

علت وقوع سیل‌های اخیر کشور، نبود مطالعات هیدرولوژیکی است

ساری صراف با تاکید بر اینکه علت وقوع سیل‌های اخیر کشور نبود مطالعات هیدرولوژیکی است، بیان کرد: پیشنهاد می‌شود علاوه بر الزام به رعایت پیوست‌های زیست محیطی و فرهنگی در اجرای طرح‌های بزرگ و کلان راه سازی شهر سازی و توسعه مسکن، پیوست‌های هیدرولوژیکی نیز مورد توجه مدیران و کارفرمایان دولتی قرار گیرد، این مسئله، پیشنهاد دکتر احمد فاخری فرد، دبیر سومین همایش ملی هیدرولوژی بوده و لازم است مسئولان برای اجرای کردن این پیشنهاد تلاش کنند.

نمی‌توان ادعا کرد وارد " دوره ترسالی " شده‌ایم

وی در بخش دیگری از سخنانش اظهار کرد: از منظر آب و هواشناسی پدیده‌های مربوط به بارندگی جزو پدیده‌های تصادفی هستند و نمی‌توان بر اساس تصادف برنامه ریخت، وزیر نیرو بیان کرد که وارد دوره ترسالی شده‌ایم، اما آمار پدیده‌های جوی در ۶۰ سال گذشته و داده‌های مدون و منسجم هواشناسی این را نشان نمی‌دهد، چرا که پیشینه این سرزمین، مبتنی بر حوادث بارندگی است و با یک سال بارندگی زودگذر نمی‌توان ادعا کرد وارد دوره ترسالی شده‌ایم و این یک رویداد تصادفی است.

وی خاطرنشان کرد: اگر مسئولان بر اساس این اتفاقات تصادفی، برنامه‌ها را از مبارزه با خشکسالی به مبارزه با ترسالی تغییر دهند، مرتکب اشتباه بسیار بزرگی شده‌اند که تاریخ این سرزمین هرگز این اشتباه را نمی‌بخشد، حتی وزیر نیرو هم بیان می‌کند که باید برنامه‌هایمان را عوض کنیم و در پاسخ باید گفت که نگاهی به آمارها بیندازید، به عنوان مثال حدود سال ۴۰ بارندگی خوبی را در سطح کشور شاهد بودیم، اما سال‌های بعد از آن خشکسالی پیش آمد.

رئیس دانشکده برنامه‌ریزی و علوم محیطی با تاکید بر اینکه باید بر اساس میانگین‌ها و مطالعه اقلیم و شرایط بلند مدت اتمسفر برنامه‌ریزی کنیم، گفت: میانگین‌ها تغییر چندانی نمی‌کنند.

وی بیان کرد: با توجه به تعریف اقلیم که به مطالعه شرایط بلند مدت اشاره دارد و طبق آمارها روند بارش‌ها در ۶۰ سال گذشته نزولی و دما به طور محسوس افزایشی بوده و مثلاً دمای تبریز از میانگین ۱۰ درجه به ۱۳ الی ۱۴ درجه رسیده است.

وی با اشاره به افزایش چهار الی پنج درجه‌ای دما و کاهش حدود ۵۰ میلی متری بارندگی در ۶۰ سال گذشته گفت: این میزان شاید کاهش محسوسی به نظر نرسد، اما یک پنجم سرمایه بارشی حوضه ما را شامل می‌شود.

وی در ادامه با اشاره به نقش ابعاد مدیریتی، فرهنگی و اقلیم و اتمسفر در بروز پدیده‌های جوی اظهار کرد: معمولاً گزارشهای خبری و مسئولان به هنگام وقوع سیل، این حادثه را به خشم آسمان تشبیه می‌کنند، در حالی که این ما هستیم که به دلیل نداشتن قابلیت استفاده از بخشندگی آسمان آن را به خشم تشبیه می‌‏کنیم.

ساری صراف اضافه کرد: با وجود اینکه سیل در تمامی جاها یک بلای آسمانی به شمار می‌آید، اما قابل کنترل و پیشگیری است؛ تکنولوژی در زمینه پیش‌بینی، نقش مهمی داشته و به دنبال بهبود وضعیت پیش‌بینی ناشی از بهبود تکنولوژی، آمادگی در مقابل بلایای جوی هم بیشتر می‌شود.

وی تاکید کرد: بی‌انصافی است که تمامی مشکلات را به گردن طبیعت بیندازیم و خودمان را از این قائله مستثنی بدانیم، اگر بارش‌ها به سوی یک اقیانوس جاری می‌شد، سیلی هم وجود نداشت، سیل زمانی به وقوع می‌پیوندد که زندگی و حیات انسانی را متأثر کند.

ساری صراف اضافه کرد: برخی مسئولان طوری وانمود می‌کنند که گویی هیچ تقصیری ندارند، در حالی که بودجه هنگفتی برای فرهنگ‌سازی و عملیات پیشگیرانه از نظر مهندسی و سایر اقدامات در اختیار آن‌ها است.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: منطقه آذربایجان شرقی خشكسالي ترسالی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۴۳۲۰۸۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

معلم علمدار مبارزه با جهل و معمار هویت کشور است

  به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای استان خوزستان، رضامراد صحرایی پنجشنبه شب در آیین نکوداشت ادیب دزفول دکتر محمدرضا سنگری در حسینیه ثارالله این شهرستان گفت: این شخصیت از معلمان برجسته کشور است که نکوداشت او نکوداشت جایگاه و مقام معلم است.   وی معلم را علمدار مبارزه با جهل دانست و افزود: گرامیداشت مقام معلم وظیفه‌ای همگانی است و همه در این زمینه مسئولیت دارند.   صحرایی با بیان اینکه آینده کشور به دست معلم است، ادامه داد: معلمی شغل انبیاء، سازنده زیرساخت سرافرازی و معمار هویت آینده کشور است.   وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه نسل‌های مختلفی از کشور، مقاومت را از قلم شیوای دکتر سنگری آموخته اند، اضافه کرد: آموزش و پرورش جمهوری اسلامی به دلیل تربیت نیرو‌های ممتاز، سربلند است.   وی می‌گوید: هیچ کس در جامعه بر معلم برتری ندارد و جامعه‌ای که معلمان خود را گرامی بدارد چنین جامعه‌ای سرفراز خواهد بود.   صحرایی با بیان اینکه بسیاری از کودکان شور و شعور عاشورایی را از آثار دکتر سنگری آموخته اند، گفت: دکتر سنگری در ادبیات مقاومت و پایداری صاحب سبک است و نقش تحسین برانگیزی در تربیت نسل‌های مختلف و آشنایی با فرهنگ عاشورایی داشته است.   وی با بیان اینکه مقام معلم از مقام عالم برتر است افزود: دکتر سنگری پس از دریافت علم و عالم بودن، معلم برجسته و ادیبی فاخر است.   وزیر آموزش و پرورش تجمیع عالم و معلم بودن را از جمله ویژگی‌های ممتاز دکتر سنگری دانست و گفت: سنت حسنه نکوداشت چهره‌های فاخر و نخبه علمی و فرهنگی حرکتی ارزشمند است که باید بیش از پیش تقویت شود.   دکتر محمدرضا سنگری در اولین روز آبان ۱۳۳۳ هجری شمسی در خانواده‌ای اهل دین، ادب و معرفت د درفول دیده به جهان گشود. وی تمام دوران کودکی، نوجوانی، جوانی و بسیاری از سال‌های پس از آن را در دزفول گذراند و از مبارزان جوان پیش از انقلاب و رزمنده و مبلغ موثر سال‌های دفاع مقدس است.   سنگری، پس از پایان تحصیل در مقطع کاردانی در سال ۱۳۵۴ به عنوان معلم ادبیات به استخدام آموزش پرورش درآمد و پس از آن در سال ۱۳۷۳ با گذراندن مراتب عالی علمی موفق به اخذ درجه دکتری در رشته زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران شد.   دکتر سنگری یکی از پژوهشگران عاشورایی برجسته کشور است که سوابقی نظیر عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، عضو شورای نویسندگان کتاب مطالعات اجتماعی، مدیر دفتر هنر و ادبیات عاشورایی حوزه هنری، عضو گروه ادبیات انقلاب اسلامی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، مدیر گروه ادبیات اندیشه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، عضو شورای بررسی متون پژوهشگاه علوم انسانی و دبیر علمی کتاب سال عاشورا را دارد.   عضو شورای مشاوران تربیتی سازمان پژوهش و برنامه ریزی، عضو شورای فرهنگی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، عضو گروه پژوهشی ادبیات پژوهشگاه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس، عضو هیات مدیره کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، رئیس شورای علمی بنیاد دعبل خزاعی، عضو هیات امنای دانشگاه علوم پزشکی دزفول، دبیر علمی جشنواره شعر غدیر بنیاد بین المللی غدیر، دبیر علمی کتاب ربع قرن دفاع مقدس، دبیر علمی جشنواره کتاب سال دفاع مقدس، عضو هیات امنای بسیج هنرمندان کشور و داور ۱۰‌ها جشنواره و سوگواره شعر، داستان، تحقیق، پژوهش و مقاله نگاری نیز از دیگر سوابق اجرایی وی هستند.   این پژوهشگر برجسته، مولف بیش از ۱۰۰ عنوان کتاب از جمله نظیر سوگ سرخ، سرچشمه امید، در قلمرو راز، نافله باغ، ادبیات معاصر، جاده سجاده و روزنه‌ای به دنیای نوجوانی است. وی همچنین در تألیف ۳۰ جلد کتاب درسی ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان و کتاب‌های راهنمای معلم مشارکت داشته است.